Είναι καιρός η Ευρώπη να προτάξει τη δίκαιη φορολογία

Το Βολτ καλεί την ΕΕ να υπερασπιστεί το σχέδιο του ΟΟΣΑ για τη επιβολή ενός παγκόσμιου φόρου 15% για τις πολυεθνικές εταιρείες, ενάντια στις ορέξεις των Ηνωμένων Πολιτειών.

4 Μαρ 2025
Εικόνα με ουρανοξύστες

Εν μέσω της χαοτικής απομάκρυνσης των Ηνωμένων Πολιτειών από μια διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες, ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί να υπονομεύσει τον αγώνα για δίκαιη παγκόσμια φορολογία. Αν και το βήμα αυτό ήταν αναμενόμενο, οι συνέπειές του είναι πραγματικές και απαιτούν ισχυρή, συνεκτική τοποθέτηση από την ΕΕ.

Ο παγκόσμιος ελάχιστος φορολογικός συντελεστής, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ πέρυσι, ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στην καταπολέμηση της εταιρικής φοροδιαφυγής. Έχει εκτιμηθεί ότι ένας τέτοιος φόρος θα μπορούσε να αποφέρει πάνω από 200 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η συμφωνία εισάγει έναν συμπληρωματικό φόρο για τις πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται σε δικαιοδοσίες όπου ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής είναι κάτω από 15%, και χρειάστηκαν χρόνια λεπτών οικονομικών διαπραγματεύσεων για να επιτευχθεί. Όλα αυτά καταρρίφθηκαν, ωστόσο, από ένα απλό μνημόνιο που υπέγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ την ημέρα της ορκωμοσίας του.

Το κείμενο της συμφωνίας ορίζει ότι τα κράτη θα ανακτούν τη διαφορά μεταξύ του φόρου που καταβάλλουν στο εξωτερικό οι μεγάλες εθνικές τους εταιρείες και του φόρου που θα πλήρωναν στο έδαφός τους, με τον τελευταίο να πρέπει να είναι τουλάχιστον 15%. Εφαρμοζόμενη όχι μόνο από την ΕΕ αλλά και από τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιαπωνία, η συμφωνία φέρει υπογραφές χωρών με σημαντικό βάρος, ικανό να επηρεάσει τα παγκόσμια φορολογικά πλαίσια.

Αν και η αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη συμφωνία είναι εξαιρετικά επιζήμια, δεν χρειάζεται αυτή να αποτελεί καταδίκη σε θάνατο της φορολογικής δικαιοσύνης. Σε μια εποχή που τα δημόσια οικονομικά είναι πιεσμένα και η μετάβαση σε ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο ενόψει της κλιματικής κατάρρευσης απαιτεί εκτενείς δημόσιες επενδύσεις, η συμφωνία αυτή δεν αποτελεί μόνο ένα σημαντικό εργαλείο για τη δίκαιη φορολογία. Είναι επίσης απαραίτητη για την αξιοπιστία των κυβερνήσεων μας, ώστε να αποδείξουν ότι δεν θα επιτρέψουν σε μη βιώσιμα εταιρικά συμφέροντα να σταθούν εμπόδιο σε ένα βιώσιμο μέλλον.

Ο παγκόσμιος ελάχιστος φορολογικός συντελεστής είναι ένα ουσιαστικό συμπλήρωμα του ελάχιστου φορολογικού συντελεστή 22% της ΕΕ που υποστηρίζει το Βολτ. Δεδομένου ότι υπάρχουν διατάξεις για επιβολή πρόσθετων φόρων σε πολυεθνικές με έδρα σε κράτη που δεν εφαρμόζουν τον ελάχιστο φόρο, η απουσία των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να αντισταθμιστεί εάν οι υπόλοιπες υπογράφουσες χώρες σταθούν από κοινού πίσω από αυτόν τον μηχανισμό.

Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες απειλούν ήδη με αντίποινα κατά των χωρών που τολμούν να φορολογήσουν τις εταιρείες τους βαρύτερα, το Βολτ καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει την πολιτική πρωτοπορία σε αυτή τη συμφωνία για να διασφαλίσει την εφαρμογή της.


Επιπλέον η ΕΕ, η οποία χάνει δισεκατομμύρια επί δισεκατομμυρίων σε έσοδα εξαιτίας της φοροδιαφυγής κάθε χρόνο, έχει την ευθύνη να διασφαλίσει και να υποστηρίξει περαιτέρω διεθνείς προσπάθειες για τη δίκαιη φορολογία, για παράδειγμα στις διαπραγματεύσεις για τη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τη διεθνή φορολογική συνεργασία που ξεκίνησαν τον Νοέμβριο. Περισσότερο από ποτέ, η ΕΕ πρέπει να υπερασπιστεί την πολυμερή διπλωματία και τα παγκόσμια οικονομικά πλαίσια που μπορούν να μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε τις πολλαπλές κρίσεις με τις οποίες βρισκόμαστε αντιμέτωποι και, προς το συμφέρον των πολιτών της, να περιορίσει τη ζημία που προκαλεί η κυβέρνηση Τραμπ στη διεθνή τάξη.