Η κατάπαυση του πυρός είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την επίτευξη μόνιμης ειρήνης στη Μέση Ανατολή

Ο τερματισμός αυτού του καταστροφικού πολέμου πλησιάζει, αλλά τώρα πρέπει να ξεκινήσει το πολιτικό και διπλωματικό έργο για μια βιώσιμη και ειρηνική συνύπαρξη. Η ΕΕ θα πρέπει να αναλογιστεί τον ρόλο που θέλει να διαδραματίσει σε διεθνές επίπεδο και να δώσει απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα.

20 Ιαν 2025

Η ανακοίνωση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς αποτελεί σημαντικό βήμα για την αποκλιμάκωση ενός πολέμου που έχει αφήσει πίσω του δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και έχει προκαλέσει καταστροφή και πόνο σε τεράστια κλίμακα. Οι εικόνες των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών που πανηγυρίζουν στους δρόμους δείχνουν πόσο κομβική είναι η συμφωνία. Ωστόσο, αυτή η κατάπαυση του πυρός αποτελεί μόνο το πρώτο βήμα.

Η συμφωνία αυτή βρίσκεται στο τραπέζι από τον Μάιο του 2024 και ο ανθρώπινος πόνος που έχει προκληθεί έως τώρα  δεν μπορεί να δικαιολογηθεί, συμπεριλαμβανομένων των τουλάχιστον 80 νεκρών από ισραηλινά πλήγματα στη Γάζα μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας την περασμένη Τετάρτη.

Πολλά ερωτήματα παραμένουν σχετικά με τις συνθήκες στη Γάζα και το μέλλον της περιοχής συνολικά. Το Βολτ πιστεύει ότι μόνο μια πολιτική λύση που σέβεται το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και την ασφάλεια και των δύο λαών, μπορεί να προσφέρει αξιόπιστες προοπτικές ειρηνικής συνύπαρξης και να τερματίσει τον κύκλο της βίας. Ο διάλογος έως σήμερα φαινόταν αδύνατος πρέπει να ξεκινήσει εκ νέου, διότι μόνο η επίτευξη πολιτικής λύσης μπορεί να τερματίσει τον κύκλο της βίας στην περιοχή. Η ασφάλεια και η προστασία των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων και η επιθυμία τους για ειρήνη και ελευθερία, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος.

Επιπλέον, ο πόλεμος αυτός οδήγησε σε διάβρωση των διεθνών κανόνων. Επομένως, η υποστήριξη και ο σεβασμός των διεθνών θεσμών και δικαστηρίων που είναι επιφορτισμένα με τη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου και παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου είναι ζωτικής σημασίας. Η ΕΕ, ως βασικός υπέρμαχος του κράτους δικαίου και ως έδρα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και του Διεθνούς Δικαστηρίου, φέρει ιδιαίτερη ευθύνη να πλαισιώσει και να διασφαλίσει την αμεροληψία των διαδικασιών αυτών.

Αναλογιζόμενοι τώρα αυτούς τους μήνες πολέμου, είναι σαφές ότι η ΕΕ απέτυχε να ορίσει μια συνεκτική και αποτελεσματική εξωτερική πολιτική. Η συμφωνία αυτή αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης με την υποστήριξη της Αιγύπτου, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Κατάρ. Από την άλλη, τα κράτη της ΕΕ έδρασαν με απόλυτη ασυμφωνία, σε ανοιχτή αντίθεση μεταξύ τους, αλληλοαναιρώντας έτσι τις επιμέρους διπλωματικές τους δράσεις. Η Ευρώπη συνέβαλε έτσι σε ένα διεθνές κλίμα αναποφασιστικότητας, μέσα στο οποίο η σύγκρουση μπόρεσε να παραταθεί. Η ΕΕ θα πρέπει να αναλογιστεί τις ευθύνες που της αναλογούν και να δράσει προς την κατεύθυνση μιας πιο συνεκτικής, συντονισμένης και ανθρώπινης εξωτερικής πολιτικής.

Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Kaja Kallas, συναντήθηκε χθες με τον πρωθυπουργό του κράτους της Παλαιστίνης, Muhammad Mustafa. Χαιρετίζουμε την ανάθεση πακέτου βοήθειας ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ για την ανοικοδόμηση της Γάζας και επιθυμούμε να δούμε συγκεκριμένες δράσεις για την υποστήριξη της οικοδόμησης ενός Παλαιστινιακού κράτους που θα είναι διεθνώς αναγνωρισμένο. Αναμένουμε επίσης από την κ. Kallas να ασκήσει την ηγετική της ικανότητα και να αποσπάσει την ίδια δέσμευση από τους υπουργούς Εξωτερικών όλων των κρατών μελών.

Η κατάπαυση του πυρός μπορεί να τερματίσει τον πιο θανατηφόρο πόλεμο στη Γάζα μέχρι σήμερα, αλλά χωρίς να αλλάξουν οι συνολικές συνθήκες, όπως η κατοχή της Δυτικής Όχθης και οι συστηματικές διακρίσεις, η ιστορία θα συνεχίσει να επαναλαμβάνεται. Η ΕΕ, ως σημαντικός διπλωματικός παράγοντας, πρέπει να εργαστεί σκληρά για να συμβάλει σε μια ολοκληρωμένη, βιώσιμη ειρήνη που θα τερματίσει επιτέλους τις συγκρούσεις στην περιοχή και θα επιτρέψει την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.